Ode aan Nine

Daar ben je, Nine. Je bent vandaag geboren. Deze ochtend, bij het aanbreken van deze prachtige en zonnige dag, ben jij op de wereld gekomen. Morgen houd ik je in mijn armen.

Je komst gaat vergezeld met de waardige klanken van The Arrival of the Queen of Sheba, dit pareltje van Georg Friedrich Händel. Daar komt iemand binnen! Dit ben jij, zo rustig, zo in balans, zo gracieus. Welkom, Nine. Een ode aan jou.

Le Sacre du Printemps

Het Nationaal Ballet voerde 100 jaar na de première de Ouverture uit onder choregrafie van Shen Wei en David Dawson.

Door Jack Kruf

Het is lente. Hoewel, het sneeuwt al twee dagen. Het is vandaag 50 jaar geleden dat Igor Stravinsky is overleden. Ik luister deze altijd naar Le Sacre du Printemps (De Lentewijding, 1913). Het geldt als één van de meest revolutionaire werken van de 20e eeuw. De kracht van de ontwaking van de natuur kan niet beter worden uitgedrukt, zeker op 3′ 34″. De première vond plaats op 29 mei 1913 in het Théâtre des Champs-Élysées te Parijs. De zaal dacht: “Wat is dit?”.

Het muziekstuk is, in tegenstelling tot de westerse traditie tot dan toe, gebaseerd op een strakke en dominante ritmische complexiteit. Tot deze avond diende het ritme om de muziek meer vorm en body te geven en niet andersom.

Op deze dag introduceerde Igor Stravinsky nieuwe concepten en sloeg in harmonisch opzicht nieuwe wegen in. Zowel de dansers van het ballet als de orkestleden hadden moeite met de ongewone ritmische accenten en de vele maatwisselingen. Voor sommige instrumenten had Stravinsky de partituur in een ongebruikelijk register geschreven, waardoor sommige zelfs praktisch onherkenbaar waren. Het duidelijkst is dat bij de fagotsolo waar het stuk mee opent. Zelfs kenners van de fagot dachten dat het een klarinet was. Muzikaal dus vernieuwend in velerlei opzicht. Dat gold zeker ook voor het door de legendarische Russische balletdanser Vaslav Nijinsky gechoreografeerde ballet.

De première veroorzaakte in 1913 een enorme rel. De toeschouwers overstemden de atonale, dissonante en ongebruikelijk ritmische compositie die Stravinsky voor de choreografie maakte. Het orkest kon niet verder spelen en de voorstelling moest worden onderbroken.

Wat is het Le Sacre du Printemps van 2019? Wat is nu het monument dat we nog niet zien. Welke vernieuwing van nu wordt verworpen als extreem, vreemd of niet passend? En zal blijken over 100 jaar een innovatie van de eerste orde te zijn geweest. Het is altijd spannend dit onszelf af te vragen en het heden door de bril van straks te beschouwen. De tijdmachine van Professor Barabas is nog niet zó doorontwikkeld dat we vooruit in de tijd kunnen reizen om het beeld van nu te ontdekken.

Ode aan Sebas

Daar ben je, Sebas. Ik ontmoet je voor het eerst vandaag, maandag 13 juli 2020. In de vroege ochtend, bij het krieken van de dag, ben jij op de wereld gekomen. Ik houd je in mijn armen. Stil, zonder woorden, met tranen. Jij, lief klein wonder. De Ouverture van de Water Music van Georg Friedrich Händel danst door mijn hoofd. De statige aanzet en later de prachtig dansende kracht zegt alles. Dit ben jij. Welkom, Sebas. Een ode aan jou.

Back to the drawing table

Anonymus, Couperin [Oil on canvas]. Château de Versailles. Paris.

Reading the Global Risks Report 2020 of the World Economic Forum last week and quietly listening to all the presentations, I went back to my trusted base, platform, home… the piano, with François Couperin. On this late winter afternoon I imagined that my left hand played the system world and my right the living world. Les ombres errantes is actually as it should be.

With this architectural masterpiece in mind we should go back to the drawing table and redesign how we, the world, manage ourselves to a new harmony, with full respect for all other species and natural ecosystems from which we developed. Mother Earth, our root system.

Børge Brende, President, World Economic Forum: ”On the environment, we note with grave concern the consequences of continued environmental degradation, including the record pace of species decline. Respondents to our Global Risks Perception Survey are also sounding the alarm, ranking climate change and related environmental issues as the top five risks in terms of likelihood—the first time in the survey’s history that one category has occupied all five of the top spots.

How can we forget? We can not continue this way! The report has a huge impact on me, that I know. François gives me a moment of relaxation, and by this of inspiration to rethink, to reflect, to re-prepare, to re-energize, to re-create, to re-select, to re-elect and to re-mark. Left and right hand as one, connecting ratio and creativity. Back to the drawing table.

Ode aan Sam

Net nieuw op de wereld. Sam. Ik ontmoet je voor het eerst op Oudejaarsavond 2018. Woorden komen niet, tranen wel en de Gigue van de Partita in D minor for solo violin (BWV 1004) van Johann Sebastian Bach danst door mijn hoofd. Deze muziek komt het dichtst in de buurt van mijn gevoel voor jou, mooie nieuw leven. Je bent een wonder. Welkom, lieve Sam. Een ode.