Tagarchief: Science

Fascinerend Leven

Posted on by

Dit boek is geeft een bijzonder overzicht van de verschillende denkwijzen en opvattingen hoe tegen ecosystemen aan te kijken. Het verrijkt de inzichten die passen bij de missie van de stichting. Het is geschreven en samengesteld door Johan van Braeckman* en Linda van Van Speybroeck* en wordt uitgegeven door Academia Press.

Het geeft op zeer gedegen wijze aan welke opvattingen en inzichten inzake natuur en haar wetenschappen doorheen de jaren er zijn geweest en bundelt perspectieven op behoud en ontwikkeling van natuurlijke ecosystemen. Het voedt de gedachten over integrale publieke sturing.

De voorbije decennia is de aandacht voor biologie, zowel in de wijsbegeerte, de geschiedenis als in andere disciplines, sterk gestegen. De biologie wordt nu al de wetenschap van de 21ste eeuw genoemd. De filosofie van de biologie werd een volwaardige wijsgerige discipline en belangrijke biologen en wetenschapshistorici gaven de geschiedenis van de biologie de plaats die ze verdient.

Fascinerend leven: Een geschiedenis van de biologie bundelt 22 teksten over telkens één of meerdere kernfiguren: van Aristoteles en Galenus tot Charles Darwin en Francis Crick; van René Descartes en Gregor Mendel tot Niko Tinbergen en Rachel Carson. Aandacht gaat uit naar de ontwikkeling van hun natuurwetenschappelijk denken en hoe zich dit verhoudt ten opzichte van de toen heersende denkbeelden. Vier wetenschappers reflecteren tot slot over het heden en de toekomst van de biologie.

*De samenstellers van dit boek delen een gemeenschappelijke belangstelling voor zowel de wetenschappelijke, filosofische als historische aspecten van de biologie. Lien Van Speybroeck behaalde een doctoraat aan de Universiteit Gent met een proefschrift over de filosofische aspecten van de epigenetica. Johan Braeckman specialiseerde zich in Charles Darwin en de evolutietheorie, en doceert onder meer geschiedenis van de biologie aan de Universiteit Gent.

Artikel door Jack Kruf

‘Hoe talent op zijn plek valt’

Posted on by

Minister Dijkgraaf (OC&W) sprak de Kohnstammlezing 2022 uit op 21 november 2022, met als titel: ‘Hoe talent op zijn plek valt’. “Op welk moment in de geschiedenis bevinden we ons momenteel? Leven we in een gouden tijd, vol kansen en mogelijkheden? Of staat onze manier van leven, leren en werken onder druk en ligt er een opdracht om hier samen iets aan te doen? Beide, betoogt minister Robbert Dijkgraaf .”

Minister Robert Dijkgraaf. Bron: Wikipedia

De lezing is georganiseerd door Stichting Kohnstamm Instituut voor Onderwijsresearch van de Universiteit van Amsterdam. Doel van de stichting is ‘het door middel van studie en onderzoek dienstbaar maken van wetenschappelijke inzichten en methoden aan de kennis en verbetering van onderwijs en vorming’.

“Philip Kohnstamm verwachtte van onderwijs en opvoeding dat ze kinderen zouden ‘ontwikkelen naar eigen aard en aanleg’. Ik kan geen hoger en ambitieuzer doel formuleren. Dat werkelijk iedereen de bestemming kan bereiken die in hen zit, die waardevolle plek in de toekomst die zij zelf mede vormgeven, langs het kronkelpad dat ze zelf kiezen met alle hulp en ondersteuning die de overheid hun daarbij kan geven.” – Robert Dijkgraaf.

Lees de lezing.

Zie en luister de lezing (16’30” -> 55’02”).

Climate Book

Posted on by

We still have time to change the world. From Greta Thunberg, the world’s leading climate activist, comes the essential handbook for making it happen. It is published by Allen Lane, Penguin Random House.

You might think it’s an impossible task: secure a safe future for life on Earth, at a scale and speed never seen, against all the odds. There is hope – but only if we listen to the science before it’s too late.

In The Climate Book, Greta Thunberg has gathered the wisdom of over one hundred experts – geophysicists, oceanographers and meteorologists; engineers, economists and mathematicians; historians, philosophers and indigenous leaders – to equip us all with the knowledge we need to combat climate disaster.

The crisis cannot be addressed, she writes, without talking about ‘morality, justice, shame, responsibility and guilt’

Alongside them, she shares her own stories of demonstrating and uncovering greenwashing around the world, revealing how much we have been kept in the dark. This is one of our biggest challenges, she shows, but also our greatest source of hope. Once we are given the full picture, how can we not act? And if a schoolchild’s strike could ignite a global protest, what could we do collectively if we tried?

We are alive at the most decisive time in the history of humanity. Together, we can do the seemingly impossible. But it has to be us, and it has to be now.

“One phrase from entomologist Dave Goulson seems to summarise all 464 pages: “It is not quite too late.” Emphasis on the quite.”

The last quote is from the Professor of Biology at University of Sussex, specializing in bee ecology, in the essay The Climate Book, created by Greta Thunberg review – an angry call for action by  for the Guardian.

Critical Mass: How One Thing Leads to Another

Posted on by

Ik heb het boek “Critical Mass: How one thing leads to another” van Philip Ball verslonden. Het boek bevat voor een bèta-man, manager en bestuurder in het publieke domein veel analyses en referenties die ertoe doen. Het boek verbindt een palet aan wetenschappen, zoals wis-, natuur- en scheikunde, sociale psychologie en ecologie met de dynamiek van de samenleving. Het is een must-read voor iedereen die betrokken is bij de besturing van het publieke domein: stad, samenleving, natuur.

De auteur zoekt, wikt en weegt welke modellen welke groepsprocessen in de samenleving zouden kunnen verklaren en daarmee kruipt hij in de huid van groepen en stapt ín maatschappelijke processen.

Het is een bijzondere zoektocht. En gaat niet over één nacht ijs, maar levert een degelijk stukje wetenschappelijk werk. Het is in één woord fascinerend.

Eindelijk lees ik hier over de ‘mechanismen’ achter de mystiek van een zwerm spreeuwen. En alles over hoe de samenleving bestuurd zou kunnen worden. Een echt ander perspectief dan dat vanuit ‘bestuurskunde’. Deze wetenschap komt mij plots over als een geïsoleerde wetenschap…

Ball legt een holistische benadering op tafel, zoals ook Leonardo da Vinci die had, en wordt daarin gestuurd vanuit de vraagstukken zelve. Een boek met universele maatschappijwetenschap als basis.

Op zijn website verwoordt hij de focus van zijn boek:

Tired of the civil war ravaging England, Thomas Hobbes decided in the seventeenth century that he would work out how society should be governed. But his approach was not to be based on the wishful thinking of Plato’s ‘Republic’ or Bacon’s ‘New Atlantis’; Hobbes used Galileo’s mechanics to construct a theory of government from physical first principles. His answer looks unappealing today: a dictatorial monarchy that ruled with an iron fist. But Hobbes had begun a new adventure: to look for ‘scientific’ rules that governed society.

This programme was pursued, from many different political perspectives, by Adam Smith, Immanuel Kant, Auguste Comte, John Stuart Mill and others; but social and political philosophy gradually abandonded such a scientific approach. Today, physics is enjoying a revival in the social, economic and political sciences, as we find that large numbers of people can display behaviour eerily reminiscent of so many mindless particles, all interacting with one another.