‘Woodcutter in the Forest’ door Jean Francois Millet (ca. 1850/52)
‘Woodcutter in the Forest’ door Jean François Millet (1850/52 geschilderd). Realistisch, de School van Barbizon. Een meester in het vangen van expressies.
Millet legde 175 jaar geleden de houtakker en zijn kornuiten meesterlijk vast. Lijfelijk. Met de mystiek van het bos op de achtergrond nog voelbaar, is het vooral de open wond aan de boom, die zo direct zichtbaar is. Confronterend. Dit doet pijn. Millet was ter plekke.
De vergelijking is er met de nieuwe Amerikaanse president die eergisteren werd geinaugureerd en die nu de bijl zet aan de wortel van samenleving en democratie, dit met de meest curieuze en inhumane besluiten. Dit schilderij is een reminder hoe het zal gaan.
Soms kom je een beer op je pad tegen, zwervend op zoek naar voedsel. Hij kijkt waar nog wat te vinden is in het winterse bos. Een beer die door het berkenwoud aan het rondscharrelen is om te zien of er iets van zijn gading te vinden is. Bijzonder moment om dit mee te maken.
Welnu, gisteren is er één aan het rondscharrelen gegaan, Panama, Canada, Groenland… Wat een moment. Wel oppassen, want hongerige beren kunnen gevaarlijk zijn!
Een klasse-ontwerp van Charley Harper. De schakering is er één van camouflage.
‘Winter Woodland Animals’ door Antonio Alcalá en Katie Kirk
In het bos ging het nieuws dat er een nieuwe wind zou gaan waaien. Vandaag was het dan ook een dag van waakzaamheid. Kijken en luisteren met gespitste oren!
Een vreemd briesje waaide vandaag door de kronen van het grote bos. Vele dagen van alert zullen moeten volgen. Immers alle dieren in het bos voelden het, getraind als zij zijn in het bespeuren van gevaar of onraad, vaak op grote afstand: het briesje was soms fluisterend maar had de tonen van een orkaan. Zij was verpakt met gouden draden, die o zo verleiden, maar zich nu al vormen tot een akelig web. Vrijheid heeft geen webben nodig. Verstrikt raken is het einde van vrijheid. Het bos komt anders tot stilstand. En dat willen de dieren in bos niet.
Mooi is dat ‘forever’ is doorgestreept. Het zijn bijzondere postzegels met een ode aan vooral deze vier dieren van het woud: hert, konijn, uil en vos. Het bos en haar dieren zijn slim, echt wel.
‘Winter Bonsai’ door Eyvind Earle
Ik denk dat de kunstenaar de groeipunten van de boom heeft willen uitbeelden in een werkelijk adembenemende setting. In de wetenschap der ecologie handelt groei om meristemen. Zij vormen de bouwstenen voor de groei. Het zijn celweefsels die tot celdeling in staat zijn. Zij maken dus nieuwe cellen aan die zorgen voor groei. Wij vinden ze vooral in de knoppen maar ook op andere plaatsen in de weefsellagen bij planten.
Sprekend in een metafoor: ook de samenleving kent ook groeipunten. Het punt is dat zij meestal niet komen vanuit de wereld van de politiek, zo blijkt. Dat is toch gek eigenlijk, omdat wij burgers onze stem uitbrengen op hen van wie wij vinden dat zij ons goed zouden kunnen vertegenwoordigen. Vaak op basis van beloften en mooie woorden.
Als zij er weinig van bakken – hetgeen in Nederland nu is – , komt er van maatschappelijke groei weinig terecht, raken de meristemen bedekt, tot stilstand of sterven zelfs af. Zoals het nu gaat klinkt de wereld van bestuur en bestuurskunde – bezien vanuit de wetenschap ecologie en in breder verband van de levende gemeenschappen – als zeer onnatuurlijk, kunstmatig bijna. Groei komt tot stilstand omdat onderdrukking dreigt. Morgen treedt er een bijzondere president aan in de Verenigde Staten.
Ondertussen geniet ik van deze prachtige tekening van Eyvind Earle. Hoop is het passend woord daarbij.
‘Snow Scene in the Black Forest’ door Carl Friedrich Wilhelm Trautschold (1815 – 77), London: Victoria & Albert Museum.
Het Zwarte Woud is home territory voor mij. Ik heb er gewerkt als bosarbeider én gestudeerd vanuit Wageningen University.
Als je een jaar in het bos rondloopt, voel je als het ware waarom de bomen staan waar ze staan. Je voelt de aantrekkingskracht van het licht, de kracht en rijkdom van de bosbodem en de invloed van weer en wind. Het bos is net als de samenleving. Er zijn vele parallellen. Ik weet van mijn professor Roelof Oldeman, dat het bos altijd op weg is naar zichzelf, naar de eigen ziel. Dat is de samenleving ook.
Wat een prachtige plek in het bos. Ik was er. Koud was het.