Big trees at Estaque

George Braque (1908). Big trees at Estaque [Oil on canvas]. Private Collection. Promised Gift from the Leonard A. Lauder Cubist Collection. Rights and Reproduction: © 2025 Artists Rights Society (ARS), New York.

Hier ligt het begin van kubisme. Dit landschap werd sterk bekritiseerd door veel van de kunstenaars in het netwerk van de Franse kunstschilder George Braque. Zij vonden het maar een landschap “vol kleine kubussen”. Het leidde tot het gebruik van de naam “kubisme”. Het leidde uiteindelijk tot een nieuwe artistieke benadering.

Samen met de Spaanse kunstschilder Pablo Picasso was Braque de grondlegger van deze nieuwe stroming. Orde, reflectie en constructie staan centraal, alsmede het gebruik van oervormen zoals bol, kegel, cilinder en kubus. Paul Cézanne was al de mening toegedaan dat alle vormen in de natuur in feite zijn opgebouwd uit deze oervormen. Cézanne wordt dan ook beschouwd als voorloper van het kubisme.

De vormen van bomen en de gebruikte kleuren in dit schilderij zijn van de hand van een meester. Het is een bijzonder perspectief op de mystiek van het woud.

Europa

Kruf, J. (2025). Europa [fine art print]. Breda: privécollectie.
Deze week werd kleinzoon Jochem 3 jaar. Een groots moment voor een mooi en pienter manneke. Hij is voor mij verbonden met de wijsheid van het bos en van de oude eiken in het bijzonder. De bijnaam van kleinzoonlief is Duir, het Keltische woord voor eik, de toegang naar hogere wijsheid. Toen Europa nog volstond met eiken stond deze boom  in het hart van en was de levensader voor de Keltische cultuur.

Deze wijsheid hebben wij wederom hard nodig gezien de dynamiek deze week op het Europese toneel, waarin de Verenigde Staten lieten zien hard op weg te zijn naar een dictatuur, net als Rusland. De geschiedenins nam een wending op Valentijnsdag 2025. Deze eiken werden deze week tevens symbool voor de wijsheid van Europa, het oude, diep gewortelde continent.

Het contrast van de onschuld en vrolijkheid van kleinzoon Jochem aan de ene kant en de grootheidswaanzin van Trump en consorten aan de andere kant kon niet groter zijn. Ik houd vast aan de wijsheid van de eik.

The Pine no.3

(Part of) ‘The Pine, no.3’  door Jörgen Hansson.

Het concept van de boom is eigenlijk heel simpel. Als je uitzoomt. Een stam met aan de onderkant wortels en aan de bovenkant takken en bladeren of naalden. De laatste maken het bouwmateriaal (suikers) met zonlicht, carbondioxide (CO2) en water (H2O). Tezamen met de mineralen, die vanuit de wortels – die op hun beurt weer nauw samenwerken met schimmels – via de binnenzijde van de stam naar boven worden getransporteerd, komt er veel tot stand. Onder meer hout.

Maar natuurlijk ontstaan er ook vele andere stoffen – vis de buitenzijde van de stam (de bast) naar beneden getransporteerd – voor onder meer de wortels en de schimmels, dit om de deal te beslechten. De schimmels immers zorgen ervoor dat de mineralen worden aangeboden aan de wortels, dit in ruil voor suikers. Dat hebben mensen met schimmels gemeen: zij kunnen zelf geen suikers maken. Symbiose.

De vraag is nu of u parallellen ziet met de wereld van enerzijds politiek leiderschap en hun besturing en anderzijds (binnen de democratie) de plek van de burger in dit (eco)systeem anderzijds.
Dit deel van het schilderij van Jörgen Hansson is een stille Zweedse ode aan de schoonheid van de boom en haar processen.

Birches in Storm

‘Birches in Storm’ door Paul Oscar Droege (1930)

Deze prachtige houtsnede zegt het voor mij allemaal. De zucht waaronder Amerika gebukt gaat krijgt nu ook vorm door de Environmental Protection Agency (EPA), opgericht door Nixon (misschien wel zijn enige echte goede besluit) aan te pakken (zie New York Times) Waar mogelijk ontmantelen en beleid en financiering stopzetten.

De bomen kraken. En dat is een indicator voor storm. Maar bomen zijn wijs, net als bossen en samenlevingen. Zij hebben intrinsieke weerstand omdat zij zijn wie ze zijn geworden door weer en wind en schade en schande.

Ik dacht: als de overheid of de politieke leiders niet willen, dan maar over een andere boeg: zelf als burger of bedrijf participeren (via stichtingen, verenigingen of coöperatieven) in grondaankoop voor natuurontwikkeling en ecologische landbouw. Deze houtsnede inspireert.

In the Wild North’

‘In the Wild North’ door Ivan Shishkin (1891), National Art Museum of Ukraine, Kyiv.

Dit schilderij is niet alleen een stille ode aan de resilience van de boom, maar ook aan de Terra incognita van de polaire gebieden van onze planeet.

De hoofdlijnen in het nieuws wijzen op niet alleen een definitief, althans voor hele lange tijd, vertrek uit de ijstijd, maar ook dat dit een mooie 🇩🇰 🇪🇺uitkijkpost zou zijn om de (vermeende) vijand goed in de gaten te houden. Dat zijn nu eens niet de Russen, maar de Amerikanen. 🧐

Fantastisch schilderij waarvan mijn achterkleinkinderen zullen zeggen: “Zag de wereld er toen zo uit?”