Tot het begin van Middeleeuwen had de zee nog vrij toegang totaan de Brabantse Wal bij Halsteren. Vanaf de hooggelegen zandgronden moet rond het jaar 500 een uitgestrekt schorrelandschap te zien zijn geweest.
De eerste bedijkingen ter plaatse kwamen pas zo’n 700 jaar later aan het begin van de 13e eeuw. En de Auvergnpolder, die is weer zo’n 500 jaar later ontstaan, in 1692. Dit prachtige getijdenlandschap ging ons vooraf. Een persoonlijke impressie.
Op basis van schetsen en oud fotomateriaal van vader Ad Kruf is de Oude Beymoerpolder van rond 1950 afgebeeld. Het is een landschap met een beek vanaf de Brabantse Wal. Het is de plek waar 2500 tot 7500 jaar oud kwelwater uit diverse zandvoerende pakketten naar buiten treedt. De landbouwgronden zijn drassig. Ecologisch was het ooit een paradijs.
De ijsvogel wacht op zijn kans in het sneeuwlandschap. De oostenwinden hebben de sneeuw aangevoerd.
Markus Stegmann van het Museum Langmatt benadrukt dat dit schilderij van Paul Cézanne de traditionele voorstelling van het bos overstijgt door niet de objecten, maar de dynamische wisselwerking van bomen, rotsen en kleur centraal te stellen. Stegmann: “Cézanne looks through the trees, so to speak, to see the structure of nature”. Een holistisch perspectief derhalve.
De nadruk ligt op structuur, ritme en abstractie in plaats van op herkenbare vormen. Met het beperkte palet van groen, blauw en oker maakt Cézanne kleur los van zijn beschrijvende functie, waardoor vorm en toon emotie en energie overbrengen. Deze benadering, die het vroege kubisme aankondigt, markeert een keerpunt in de moderne kunst. Het schilderij wordt een contemplatieve ruimte waarin de cycli van de natuur voelbaar worden.
Hier ligt het begin van kubisme. Dit landschap werd sterk bekritiseerd door veel van de kunstenaars in het netwerk van de Franse kunstschilder George Braque. Zij vonden het maar een landschap “vol kleine kubussen”. Het leidde tot het gebruik van de naam “kubisme”. Het leidde uiteindelijk tot een nieuwe artistieke benadering.
Samen met de Spaanse kunstschilder Pablo Picasso was Braque de grondlegger van deze nieuwe stroming. Orde, reflectie en constructie staan centraal, alsmede het gebruik van oervormen zoals bol, kegel, cilinder en kubus. Paul Cézanne was al de mening toegedaan dat alle vormen in de natuur in feite zijn opgebouwd uit deze oervormen. Cézanne wordt dan ook beschouwd als voorloper van het kubisme.
De vormen van bomen en de gebruikte kleuren in dit schilderij zijn van de hand van een meester. Het is een bijzonder perspectief op de mystiek van het woud.
Pablo Picasso schilderde dit in het Franse dorpje La Rue des Bois, 65 km ten noorden van Parijs, toen nog een dicht bebost landschap. Hij brengt een stille ode aan de in 1906 overleden Paul Cezanne. Picasso zei ooit: “Cezanne was my one and only master.” (O’Mahoney, 2006). Dit schilderij ademt duidelijk de door Cezanne vaak gehanteerde vormen en kleuren van het boslandschap.
Bibliografie
O’Mahoney, M. (2006). Picasso. London: Star Fire, 384 pp.
Kruf Huyssons 