Het bestuur van de stad Fort Auvergne maakt het voor iedereen mogelijk om – naar het Nederlandse spreekwoord – een proefballonnetje op te laten. Alles gebeurt tegenwoordig real-time. Voor proefballonnetjes is er weinig ruimte meer in het openbaar bestuur. Het ritme van Tweede Kamer, de provinciale staten, gemeenteraden en colleges, de permanent alertheid van de media en de social media als een eigen organisme slaan de klok van het directe heden. Niet altijd succesvol, wenselijk of soms gewoon onhandig. Zelfs ministers en presidenten vechten hun standpunten vandaag de dag real-time en in het openbaar uit. Niet effectief bij het vinden van duurzame en effectieve oplossingen.

Zou het kunnen dat het proefballonnetje hernieuwde kansen biedt voor beter bestuur en dat het besloten karakter van een virtuele stad daarbij een extra voordeel kan zijn?  Geeft het ons een nieuwe en tegelijkertijd klassieke c.q. beproefde methode in handen om de kwaliteit van publiek besturen én handelen te verrijken en te versterken?

Een oefenruimte binnen de stad, waar proefballonnetjes opgelaten kunnen worden. We gaan met de ballon dan terug naar onze kindertijd om met open en oprechte blik te aanschouwen wat er gebeurt. Gaat hij hoog en waait naar nieuwe landen, over de grenzen heen, het avontuur tegemoet, of blijft hij hangen in de eerste beste boom. Iedereen kan zich nog dat gevoel herinneren, toch? Een proefballon kan het inzicht in de echte wereld sterken. Dit oude gezegde kan een mens op nieuwe gedachten brengen, dat ook. Instrument dus ook voor creatie en innovatie.

Een proefballonnetje zou weer onderdeel kunnen worden van het publieke bestuur en management. Een vorm van scenario-denken. Een onderdeel van design-denken. Eigenlijk een geweldig instrument omdat het ex ante inzicht geeft in aanpak en route. Voorkomt ook brokken als de echte plannen door college en raad worden vastgesteld en het spel op de wagen is. Het proefballonnetje als onderdeel van het proces van diagnose-strategie-beleid-uitvoering. Cool. Goedkoop ook.