Je vliegt in juli van Nederland naar West-Afrika. Je beschikt over een eigen ingebouwd, zeer geavanceerd navigatiesysteem om je weg te vinden. Een trektocht met echt avontuur. Over Europa, de Straat van Gibraltar en dan nog een heel eind naar Senegal en Guinee-Bissau, zo’n 6500 km vliegen. Nergens personeel – in al die verkeerstorens onder je – dat je de weg wijst, tips geeft, tussentijden. Nee, niets van dat al. Geen computers en satellieten die je de weersvoorspellingen doorgeven. Just you. Op je eigen intuïtie en je magnetisch kompasje.
Je verlaat je vertrouwde stekje hoogzomer, vanaf jouw weiland ergens in Nederland. Jouw thuis. Ja, jouw leefwereld. Je woont er en je hebt er je kinderen grootgebracht. Je vertrekt alleen – een werkelijke en wezenlijke Alleingang. Je vliegt duizenden kilometers ver weg om de Hollandse najaarsstormen en vrieskou te ontvluchten. Lekker overwinteren in het warme klimaat van West-Afrika is immers veel comfortabeler.
En als je terugkomt – 7 maanden later – weet je als vanzelf weer de weg naar jouw plekje. Je weet waar jouw thuis is. Exact. Op de meter nauwkeurig zelfs. Zo ben je eraan gehecht. Het is een diep gevoel. Je moet dit jaar helaas uitwijken. De gemeente heeft langs de weg aan jouw weiland een serie lantaarnpalen en lichtmasten geplaatst voor het aangrenzende sportpark in aanleg. Vorige jaar moest je ook al verkassen omdat je weiland niet drassig genoeg meer was. Je haat licht, je kunt niet tegen geluid en een harde grasmat is niet jouw ding. Je moet op zoek, omdat je gevoelig bent voor al die veranderingen. Je kunt er niet zo goed meer omgaan. Dan toch maar weer verder dan, naar een nieuw stekje.
Je hecht aan absolute rust, om op je gemak je nestje te kunnen bouwen. Je weet by heart waaraan je hecht, wat jouw randvoorwaarden zijn voor een goed leven. Je hebt deze geleerd van je ouders, en die weer van hun ouders. Je bent wie je bent en gedeit in rust en balans. Al vele duizenden jaren zijn het vaste waarden geweest en hebben er uiteindelijk voor gezorgd dat jij hier staat, op dit weiland. Sub-optimaal is geen optie, omdat het niet bij je past. Je weet wat je nodig hebt.
Je zoekt dezelfde waarden als elk mens. Een vast thuis waar je naar terug kunt na je vakantie. Je zit in feite in hetzelfde schuitje als elke migrant die van huis en haard zwerft, zoekt en opnieuw het thuis moet vinden. ‘Thuis’ is waar het om draait. wat je drijft. Vele duizenden kilometers elk jaar ‘on the road’, net als veel migranten die voor oorlog, geweld of honger op zoek zijn naar een nieuw thuis. Gek genoeg vormt thuis de basis van al je omzwervingen.
Thuis als vaste waarde, ja zelfs een publieke waarde, omdat ‘thuis’ universeel is. Een set van basisvoorwaarden om je leven te kunnen leiden. Kernwaarden voor Homeland. Je verlangt naar thuis, telkens weer. Thuis. Koersvast. Niet in staat of bereid tot compromissen op de voor jou relevante waarden, omdat je bent wie je bent. Honkvast. Betrouwbaar thuis. Welkom, thuis.
Je bent een inwoner van ons land, een migrant op zoek naar ‘thuis’ in jouw en mijn land. Je bent een grutto.
*Sovon Vogelonderzoek Nederland en CBS rapporteren op 27 maart 2017 in de Boerenlandvogelindicator: “ Boerenlandvogel in het nauw. Sinds 1960 is het aantal boerenlandvogels met 60 tot 70 procent teruggelopen. Dat komt neer op de verdwijning van meer dan tweeënhalf miljoen broedvogels in ruim vijftig jaar. Het aantal Patrijzen, Zomertortels, Ringmussen is gedecimeerd en van de Grutto’s is twee derde (afname 68%) verdwenen.
**Foto: Raym’s Fotosite, Godwit ©
***Auteur: Jack Kruf